طراحی و ساخت موتورسیکلت برقی اسكوتر آویتا

حرکت با سرعت 150 کیلومتر بر ساعت، سوار بر یک موتورسیکلت شاید هراس‌انگیز به نظر برسد، اما این کاری است که پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف برای آزمایش موتورسیکلت الکتریکی خود انجام داده‌اند.

به گزارش روابط عمومی، موتورسیکلت الکتریکی مسابقه‌ای ساخته شده توسط پژوهشگران دانشگاه در آزمایش‌های انجام شده توانست با کمک موتور الکتریکی 16.7 کیلوواتی خود رکورد سرعت 150 کیلومتر بر ساعت را به ثبت برساند. این موتورسیکلت170کیلویی الکتریکی که توان نامی موتور الکتریکی آن معادل با 23 اسب بخار می‌باشد و به لحاظ قابلیت‌های فنی در رده موتورسیکلت‌های بنزینی 250 سی سی قرار دارد،همچنین توانست از حالت توقف در 6ثانیه به 100 کیلومتر برساعت رسیده و برتری خود را در آزمایش شتاب‌گیری نسبت به موتورسیکلت‌های بنزینی همرده توانی به اثبات برساند. موتورسیکلت الکتریکی ساخته شده با مشارکت پژوهشکده سامانه‌های هوشمند صنعتی (شهید رضایی) دانشگاه صنعتی شریف قابلیت پیمایش 100 کیلومتر با یک بار شارژ را داراست و مدت زمان شارژ کامل آن توسط شارژر نصب شده روی موتورسیکلت 3 ساعت می‌باشد. باتری استفاده شده از جنس باتری‌های لیتیوم فسفات و قابلیت شارژ سریع تا 1 ساعت را داراست. علاوه بر این به منظور رفع نگرانی رانندگان درمورد مدت زمان زیاد شارژ نسبت به زمان سوخت‌گیری در موتورسیکلت‌های بنزینی، طرحی بر روی موتورسیکلت اجرا شده است که امکان تعویض سریع باتری را فراهم می‌کند. بدین وسیله می‌توان در آینده و در صورت توسعه عمومی این محصول جایگاه‌های تعویض باتری در نظر گرفت. از دیگر مزایای موتور سیکلت الکتریکی انجام شارژ در منزل و محل کار است که نیازی به مراجعه با جایگاه خاصی برای شارژ آن وجود ندارد. انرژی الکتریکی این موتورسیکلت‎‌ می‌تواند توسط شبکه فعلی برق انجام پذیرد به گونه‌ای که کاربران می‌توانند موتورسیکلت را در شب‌ها شارژ نمایند و روزها از موتورسیکلت استفاده نمایند. شارژ این موتورسیکلت‌ها در شب يعني استفاده از شبکه برق هنگامي كه بار شبكه كاهش مي‌يابد. استفاده از بار شبكه‌ي توزيع برق، در زمان كاهش بار شبكه، به سلامتي و بازدهي شبكه كمك شاياني مي‌كند. علاوه بر این هزينه‌ي تمام شده‌ي توليد برق در ساعات شبانه كمتر از ساعات ديگر مي‌باشد.
به گفته محمدامین رحیمی، مدیر پروژه ساخت موتورسیکلت الکتریکی،مزایای اصلی این موتور سیکلت‌ها نداشتن آلایندگی هوا و آلودگی صوتی و کاهش مصرف بنزین است. وی همچنین به ذکر آمارها پرداخت و افزود: «در شهر تهران برآورد شده است که 20 تا 30 درصد آلودگی هوا ناشی از تردد موتورسیکلت‌های بنزینی است. برخلاف تصور عموم، یک موتورسیکلت بنزینی 4 تا 6 برابر یک خودروی استاندارد یورو2 گازهای آلاینده تولید می‌کند. بر همین اساس استفاده از موتورسیکلت‌های الکتریکی می‌تواند هزینه‌های درمان و سلامت مردم را نیز کاهش دهد. علاوه بر این با توجه به اینکه موتورسیکلت‌ها در داخل کشور روزانه بین 5/5 تا 7 میلیون لیتر مصرف بنزین دارند، استفاده از موتورسیکلت‌های الکتریکی می‌تواند کاهش مصرف این سوخت گران‌بها و استراتژیک را به دنبال داشته باشد و وابستگی کشور را به سوخت‌های فسیلی کاهش دهد.همچنین در صورتی که نرخ هر لیتر بنزین و هر کیلووات‌ساعت برق را مطابق نرخ متوسط جهانی در نظر بگیریم، استفاده از موتورسیکلت‌های الکتریکی می‌تواند صرفه اقتصادی برای کاربران داشته باشد. در ایران متوسط مصرف هر موتورسیکلت 4 لیتر در هر صد کیلومتر است که بر اساس نرخ متوسط جهانی، 4 دلار برای هر صدکیلومتر هزینه پرداخته می‌شود. اما برای یک موتورسیکلت‌الکتریکی بر اساس نرخ 15 سنت برای هر کیلووات ساعت برق، هزینه برای پیمایش 100 کیلومتر آن کمتر از 1 دلار خواهد بود.»
در حالی که فروش فعلی موتورسیکلت در بازاردر حدود400 هزار دستگاه در سال است و در حال حاضر حدود 5/8 میلیون دستگاه موتورسيكلت در ايران تردد مي‌كنندکه به صورت تقریبی 5/2 میلیون دستگاه از آن‌ها با عمر بیش از ده سال در جایگاه متهمان اصلی در آلودگی هوا جای دارند، بنا به گفته مصطفی کاشانی از همکاران پروژه ساخت موتورسیکلت الکتریکی با وجود مذاکراتی که با بسیاری از سازمان‌های مربوطه از قبیل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت ، سازمان محیط زیست، معاونت علمی ریاست‌جمهوری و غیره برای اخذ حمایت در راستای تجاری‌سازی محصول، صورت گرفته است، اما تا کنون هیچ حمایتی برای ادامه کار دریافت نشده است. کاشانی همچنین افزود:« این کار در سندیکای موتورسیکلت‌سازان ایران ارایه شده و اعضای سندیکا همه بر توانمندی ایجاد شده صحه گذارده و بعضی از این شرکت‌ها ابراز علاقه‌مندی برای همکاری نموده‌اند، اما به دلیل مشکلات موجود در کشور چه در حوزه اقتصادی و چه در حوزه قوانین حمایتی از صنایع طرح در مسیر تجاری شدن متوقف شده است.»این در حالی‌است که آمارها نشان می‌دهد در کشورهایی از قبیل چین و مالزی که دولت‌ها از موتورسیکلت‌های الکتریکی حمایت کرده‌اند و حتی قوانینی در جهت جلوگیری از استفاده از موتورسیکلت‌های بنزینی وضع نموده‌اند، این موتورسیکلت‌ها کاربرد فراوانی پیدا کرده‌اند.به گونه‌ای که هم‌اکنون تعداد موتورسیکلت‌های الکتریکی در شهرهای بزرگ چین از موتورسیکلت‌های بنزینی بیشتر شده است. علاوه بر این در بسیاری از کشورهای اروپایی نیز، استفاده از این موتورسیکلت‌ها و دوچرخه‌های برقی رشد خوبی داشته است و تقریبا رشد سالیانه متوسط آن حدود 25 درصد می‌باشد.
با وجود مزایای بیشمار موتورسیکلت‌های الکتریکی یکی از چالش‌های اصلی موجود بر سر راه توسعه این فناوری، هزینه اولیه بالاتر آن نسبت موتورسیکلت‌های بنزینی می‌باشد که بخش عمده ای از این هزینه‌ی مازاد، مربوط به هزینه باتری است. البته در چشم اندازهایی که در دنیا در نظر گرفته شده است امید است با توسعه تکنولوژی‌های باتری، قیمت باتری یک چهارم قیمت فعلی در 10 سال آینده برسد. کاشانی در مورد گلوگاه‌های فنی موجود در ایران برای ساخت موتورسیکلت‌های الکتریکی کاملا بومی می‌گوید:« فناوری ساخت زیرسیستم‌هایی از قبیل الکتروموتور، درایور، کنترلر و باتری در کشور هنوز به بلوغ کافی نرسیده‌اند و باید فعالیت‌ها و پژوهش‌هایی صورت گیرد تا بتوان فناوری تولید این زیرسیستم‌ها را به عنوان بخش‌های اصلی یک موتورسیکلت الکتریکی بومی‌سازی کرد.»